Ngành nông nghiệp chăn nuôi vẫn đang là ngành kinh tế chủ chốt của nước ta. Trong cuộc sống hiện đại hoá, công nghiệp hoá, môi trường đang gồng mình gánh chịu nhiều ảnh hưởng xấu. Giải pháp sử dụng hầm ủ biogas không còn là điều mới mẻ đối với các mô hình chăn nuôi để giảm áp lực lên môi trường và mang lại hiệu quả kinh tế hơn cho người nông dân. Ai cũng thấy được những điều tích cực mà hầm ủ biogas mang lại, những sản phẩm nào cũng có hạn mức và nhược điểm của nó. Hãy cùng Quang Phúc tìm hiểu những mối nguy hiểm của hầm biogas nếu không được xử lý tốt trong quá trình thi công và sử dụng.
Menu
I. Những mối nguy hiểm tiềm ẩn khi sử dụng hầm ủ biogas
Mô hình hầm biogas bằng màng chống thấm Hdpe là kết quả của việc ứng dụng công nghệ xử lý ô nhiễm môi trường, đặc biệt đối với ngành sản xuất chăn nuôi trong việc xử lý chất thải vật nuôi, và mùi hôi để bảo vệ an toàn sức khỏe cho con người và bảo vệ môi trường. Hầm ủ biogas đã được xây dựng ở nhiều hộ gia đình, trang trại chăn nuôi tại nhiều địa phương mang lại hiệu quả thiết thực trong việc xử lý chất thải, mùi hôi từ chăn nuôi giữ vệ sinh chung và mang lại hiệu quả kinh tế cao trong việc thay thế các loại nhiên liệu đốt, tạo ra nguồn điện tái sử dụng. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mang lại mô hình hầm ủ biogas vẫn tiềm ẩn nhiều hiểm họa khôn lường, khí sinh học phát sinh từ hầm bao gồm: 2/3 khí metan (CH¬4), 1/3 khí cacbonic (CO2) còn lại là các chất khác như hơi nước N2, O2, H2S, CO… trong đó đa số là khí độc có khả năng gây tê liệt hệ thống hô hấp, thiếu ôxy và dẫn đến tử vong nếu con người hít phải hàm lượng lớn.
Sau khi sử dụng khoảng 2 đến 3 năm thì những hầm ủ biogas nào không sử dụng chế phẩm sinh học sẽ xuất hiện 1 lớp màng sinh học tự nhiên trên bề mặt. Hiện tượng đóng váng trên bề mặt của hầm ủ khí biogas là do nguyên liệu nạp (chất thải) quá loãng nên những tạp chất nhẹ kết hợp với dầu mỡ nổi lên, tạo thành màng. Lớp màng sinh học này làm hạn chế khả năng thoát khí của hầm biogas, có thể gây chết người nếu cố tình phá màng không đúng cách.
Bên cạnh đó, tuyệt đối không được lắp đặt các đường ống dẫn khí gas đi qua những nơi gần nguồn nhiệt, dễ gây cháy nổ. Khi đào xới hoặc xây dựng các công trình gần hầm biogas cần cẩn trọng, tránh tác động ngoại lực tới hầm sẽ dễ gây nổ bởi áp suất khí sinh học trong hầm rất lớn.
Đối với những hầm biogas để thời gian dài không sử dụng, cần thiết kế một đường ống thoát khí từ trong hầm ra bên ngoài, tránh để các chất hữu cơ tích tụ lâu ngày chúng sẽ chuyển hóa thành khí metan dễ gây cháy nổ.
II. Nên làm gì để tránh những rủi ro mà Quang Phúc kể trên
Tuy nhiên không phải cơ sở chăn nuôi nào cũng quan tâm đến quy trình kỹ thuật vận hành. Nhiều người đã thuê thợ tự do xây dựng, lắp đặt hầm, sau khi thi công xong không được hướng dẫn vận hành, bảo dưỡng hầm như thế nào. Nhiều hầm ủ biogas xây xong không tạo khí phải phá bỏ gây tốn kém.
Người sử dụng hầm ủ biogas cần lắp đặt đầy đủ các thiết bị phù hợp hỗ trợ trong quá trình sử dụng như: áp kế, bầu lọc khí, bếp, đèn… Phải kiểm tra, bảo dưỡng công trình và các thiết bị khí sinh học thường xuyên. Nạp chất thải và pha loãng theo đúng tỷ lệ quy định, trong quá trình nạp cần tránh các tạp chất và chất độc chảy xuống bể phân giải như: chất kháng sinh, chất sát trùng, xà phòng, thuốc bảo vệ thực vật… Không lắp đặt đường ống của hầm đi qua những nơi sinh nhiệt, dễ gây cháy nổ để phòng hỏa hoạn; khi ngửi thấy mùi hắc của khí sinh học hay phát hiện đường ống bị hở cần khóa van tổng thể tiến hành kiểm tra ngay lập tức và tuyệt đối cấm lửa. Hàng năm nên lấy bỏ váng và lắng cặn trong hầm.
Để ngăn sự tạo váng của hầm, các cơ sở chăn nuôi nên xây thêm bể nạp (bể phụ). Bể nạp phụ này cần có nắp đậy, ngăn giữa bể nạp và bể phân giải (bể chính). Trước khi nạp nguyên liệu vào bể chính, cần khuấy đều phân và nước, sau đó mở nắp cho nguyên liệu chảy vào bể phân giải. Cũng có thể lấy nước từ bể điều áp đổ vào bể đầu nhằm mục đích cấy thêm vi khuẩn sinh khí, phá màng sinh học. Nếu váng quá dày, nên cấy thêm men vi sinh để phá. Khi chọn men vi sinh cần lưu ý chọn loại men trong thành phần có nhiều vi khuẩn phân hủy cellulose. Tuy nhiên, sử dụng loại men vi sinh này, thời gian đầu lượng khí sinh học lên rất ít, một thời gian ngắn sau mới lên đều.
Phải đảm bảo an toàn, khuyến cáo người dân không nên tự ý vệ sinh hầm ủ, mà cần báo cho kỹ thuật viên tại các công ty thi công hầm biogas uy tín, hoặc thuê xe hút bể phốt, thuê máy bơm chuyên dụng để phá váng.Trong trường hợp người dân tự xử lý, cần mở nắp hầm ủ khí trước để khí metan (CH4) bay hết, thời gian ở nắp hầm tùy từng dung tích bể chứa. Sau đó, dùng cây sào xuyên qua lối vào, hoặc lối ra để phá váng và bơm nước vào để đẩy váng ra. Các quy trình thực hiện, người công tác cần có hiểu biết, tuân thủ kỹ thuật để bảo đảm an toàn.
Trong một khu dân cư, với số lượng cơ sở chăn nuôi, hộ gia đình sử dụng hầm biogas rất lớn, không ít hầm có lượng khí quá lớn so với nhu cầu sử dụng cá nhân, nhiều hộ phải xả bớt nhiên liệu, nếu xảy ra sự cố dễ gây cháy nổ, thương vong cho người dân. Do vậy, cần phải phối hợp với các cơ quan liên quan tại chính quyền cơ sở thường xuyên tuyên truyền, khuyến cáo người dân xây dựng, bảo dưỡng vận hành công trình hầm ủ đúng kỹ thuật, nâng cao ý thức trách nhiệm bảo đảm an toàn cho bản thân và cộng đồng.
Quang Phúc khuyến cáo các bạn khi có nhu cầu sử dụng công nghệ hầm ủ biogas nên lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ có uy tín, trình độ kỹ thuật thi công đạt chuẩn, không nên tự lắp đặt, thi công hầm biogas bằng màng Hdpe. Để đảm an toàn các nhà cung cấp phải hướng dẫn tỉ mỉ các biện pháp an toàn khi sử dụng, bảo trì, sửa chữa hệ thống biogas. Trong quá trình sử dụng hầm biogas phải tuân thủ nghiêm chỉnh theo hướng dẫn kỹ thuật đã được nhà cung cấp hướng dẫn để đảm bảo an toàn.
Hãy liên hệ với Quang Phúc để được tư vấn chi tiết hơn nếu bạn đang có nhu cầu tìm hiểu công tác thi công và vận hành hầm biogas phục vụ cho nhu cầu sản xuất chăn nuôi của quý khách.
Hotline: 0909 488 306 để gặp chuyên viên tư vấn.
Công ty Môi Trường Quang Phúc hân hạnh đồng hành cùng các bạn trong quá trình xử lý môi trường.
